Το τέλος του καλοκαιριού μπορεί να είναι συναισθηματικά δύσκολο για τα παιδιά.
Ο αποχαιρετισμός των διακοπών του καλοκαιριού και ο αποχαιρετισμός των φίλων και των συγγενών που βλέπουν σπάνια μπορεί να τους προκαλέσει άγχος, λύπη ή ακόμα και απογοήτευση. Ως γονείς, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε αυτά τα συναισθήματα και να παρέχουμε τη σωστή υποστήριξη ώστε τα παιδιά να μπορούν να τα διαχειριστούν.
Η λύπη για τον αποχαιρετισμό του καλοκαιριού και της ανεμελιάς,, μπορεί να προκαλέσει βαθύτερα συναισθήματα θλίψης που σχετίζονται με τις μεγαλύτερες αλλαγές που συμβαίνουν.
Ωστόσο, κάθε δάκρυ αποτελεί ένα μέρος της διαδικασίας του πένθους (ναι, είναι ένα είδος πένθους… Κάτι τελειώνει), όταν νιώθουν υποστήριξη μέσα αυτό.
Είναι το πένθος της ελευθερίας, της ξεγνοιασιάς, της θάλασσας, των νέων φίλων που γνώρισαν και των συγγενών, εκείνων που βλέπουμε και συνδεόμαστε στις διακοπές μας.
Είναι το τέλος αυτής της περιόδου που συμβαίνει μόνο μία φορά τον χρόνο και σηματοδοτεί ταυτόχρονα την επιστροφή στη ρουτίνα, τις υποχρεώσεις και το σχολείο.
– “Να μείνουμε λίγες μέρες ακόμα!”
– “Η Νατάσα είναι εδώ από αρχές Ιουλίου! Εμείς μόνο 20 μέρες κάτσαμε.”
Όταν νομίζουμε πως οι παραπάνω μέρες θα μας φτάσουν και δεν θα στεναχωρηθούμε για επιστροφή!
Ο χώρος που θα τους προσφέρουμε για να εκφράσουν τη λύπη και τη στεναχώρια τους, είναι αυτό που τελικά τα βοηθά να περάσουν μέσα από τα δύσκολα συναισθήματα που φέρνει η αλλαγή αυτή.
Εξάλλου τι πιο φυσιολογικό όταν αισθάνεται ένα παιδί λύπη και στεναχώρια να κλαίει!
Μπορεί να βοηθάει το να θυμόμαστε ότι τα παιδιά δεν θέλουν να μας κάνουν τη ζωή πιο δύσκολη. Απλώς νιώθουν πιο έντονα και δεν μπορούν να διαχειριστούν τα μεγάλα αυτά συναισθήματα χωρίς τη συναισθηματική μας υποστήριξη.
Είναι η στοργική μας παρουσία που με τον καιρό τα διδάσκει πώς να φροντίζουν τον εαυτό τους και τους άλλους.
Εγώ θα πω πως όσο μπορούν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους είναι πιο κοντά στον αυθεντικό εαυτό τους και απελευθερώνονται απ’ το βάρος του συναισθήματος.
Εξάλλου, παραδέξου το…. Και συ πολλές φορές νιώθεις μια λύπη και μια στεναχώρια που τελειώνει η άδεια και αποχωρίζεσαι ανθρώπους, ακόμα και μέρη που αγαπάς.
Έρχεται και εκείνο το δάκρυ που τελικά δεν αφήνεις να τρέξει και να απελευθερωθεί. Το δικαιολογείς με τη φράση “ Κάτι μπήκε στο μάτι μου…” για να κόψεις τη ροή του σκουπίζοντάς το.
Φοβάσαι να δείξεις τα συναισθήματά σου γιατί έτσι έμαθες από μικρό παιδί.
Τα δάκρυα απελευθερώνουν την συναισθηματική αναστάτωση.
Το παιδί μας μπορεί να αξιοποιήσει στο έπακρο τη συναισθηματική μας υποστήριξη και συχνά το στρες απελευθερώνεται με τα δάκρυα που το βοηθούν να εκτονώσει τη μεγάλη αναστάτωση που νιώθει από το σύστημά του.
Συχνά μετά από ένα μεγάλο ξέσπασμα τα παιδιά βρίσκουν την ενέργεια που χρειάζονται για να αποδεχτούν τις νέες προκλήσεις τους και να προχωρήσουν παρακάτω.
Η ικανότητά μας να προσαρμοζόμαστε στην αλλαγή ήταν πάντα καθοριστική για την επιβίωση και την ανάπτυξή μας ως ανθρώπινο είδος. Το πόσο καλά νιώθει και πόσο υποστηρίζεται το παιδί στην προσαρμογή κατά την αλλαγή παίζει τεράστιο ρόλο στην ανάπτυξη ικανοτήτων και ανθεκτικότητας.
Και ως εκ τούτου, το να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να αναπτύξουν τις απαραίτητες δεξιότητες για να προσαρμοστούν στην αλλαγή είναι ένα απίστευτο δώρο που θα κάνει σημαντική διαφορά στην ποιότητα ζωής, την ευημερία και την ευτυχία τους.
Όταν δεν έχουν το δικαίωμα να κλάψουν…
Όταν τα παιδιά αισθάνονται ανασφαλή συναισθηματικά, συχνά δεν μπορούν να προσδιορίσουν ή να εκφράσουν ξεκάθαρα την πραγματική πηγή των απογοητεύσεών τους, αλλά συχνά τείνουν να παραπονιούνται για όλα τα πράγματα που κάνουν οι γονείς τους σε μια προσπάθεια να εκφράσουν αυτές τις υποκείμενες απογοητεύσεις.
Αυτό προκαλεί σύγχυση για το παιδί και τον γονέα, επειδή ο γονέας μπορεί να αισθάνεται ότι κάνει τα πάντα για το παιδί του, ικανοποιώντας όλες τις (τουλάχιστον σωματικές) ανάγκες του παιδιού του και ωστόσο το παιδί του είναι ακόμα ανάστατο, γκρινιάρικο, αχάριστο ή και αυταρχικό.
Όταν τα παιδιά αισθάνονται μη αποδεκτά από τους γονείς τους, δημιουργεί εμπόδια στην ανοιχτή επικοινωνία και στοργή στη σχέση γονέα-παιδιού, η οποία αργά ή γρήγορα τείνει να εκδηλωθεί ως επιθετικότητα, μουρμούρα, ανυπακοή, άρνηση να ακούσει ή να συνεργαστεί και πολλά άλλα προβλήματα.
Το κλάμα διατηρεί την καρδιά απαλή και ανοιχτή.
Το παιδί που έχει αποθαρρυνθεί να δείξει τα αληθινά του συναισθήματα και να αφήσει τον εαυτό του να μιλήσει ή να κλάψει για να απελευθερώσει αυτά τα συναισθήματά του είναι πιο πιθανό να εκδηλώσει αυτά τα συναισθήματα μέσω ανθυγιεινών συμπεριφορών όπως η επιθετικότητα προς τους άλλους ή μπορεί να κλειστεί, να γίνει απόμακρο, βαριεστημένο, σαρκαστικό ή παθητικό-επιθετικό με άλλους τρόπους.
Όταν οι γονείς μαθαίνουν για τη σημασία του να επιτρέπουν όλο το φάσμα των συναισθημάτων του παιδιού, συνειδητοποιούν γρήγορα τη σημασία του να παραμένουν τα παιδιά τους ανοιχτά, ειλικρινή και ευάλωτα με τα συναισθήματά τους και την αξία ενός παιδιού που αναζητά υποστήριξη και συνεργάζεται με τους γονείς του.
Τα παιδιά επιστρέφουν στην ισορροπία όταν έχουν μεγάλα απελευθερωτικά δάκρυα με την στοργική υποστήριξη των γονιών τους.
Πρέπει να προστατεύουμε, να σεβόμαστε και να τιμούμε την εμπιστοσύνη του παιδιού μας σε εμάς.
Όταν τα παιδιά μας δείχνουν πώς αισθάνονται πραγματικά και τι πραγματικά σκέφτονται, μας δίνουν μια εικόνα του εσωτερικού τους κόσμου, μας δίνουν την ευκαιρία να τα ακούσουμε, να τα καταλάβουμε και να τα βοηθήσουμε.
Όταν απαντάμε με τρόπους που τους δίνουν το μήνυμα ότι δεν ακούμε πραγματικά, δεν νοιαζόμαστε πραγματικά για τα συναισθήματά τους ή αρνούμαστε, απορρίπτουμε ή επικρίνουμε τα συναισθήματά τους, διακυβεύουμε την εμπιστοσύνη του παιδιού μας προς εμάς αλλά και προς τον εαυτό του.
Εάν διαπιστώσετε ότι αυτή η εμπιστοσύνη έχει αρχίσει να μειώνεται, μπορεί να χρειαστεί επισκευή η μεταξύ σας σύνδεση.
Γιατί οι γονείς δυσκολεύονται να αντέξουν και να ανταποκριθούν με ενσυναίσθηση και ηρεμία στο κλάμα και τη στεναχώρια του παιδιού τους;
Θα δούμε 2 σημαντικές αιτίες που συμβαίνει το παραπάνω ερώτημα.
Για τους περισσότερους γονείς το κλάμα αποτελεί συναισθηματική πυροδότηση και είναι απίστευτα δύσκολο να το αντέξουν και κατανοητό να θέλουν να το σταματήσουν.
#1 “Ανησυχώ πως αν δείξω συμπόνια στο παιδί μου, το ενθαρρύνω στο να γίνει υπερβολικά ευαίσθητο και συναισθηματικό.”
Πολλοί γονείς αισθάνονται διχασμένοι ανάμεσα στο να είναι δίπλα στο παιδί τους όταν είναι εμφανώς πολύ αναστατωμένο, αλλά έχουν και μια άλλη αντιφατική φωνή που τους παροτρύνει να κάνουν το παιδί τους «να σταματήσει να κλαίει και να κάνει φασαρία!»
Όντως τις περισσότερες φορές όταν δείξουν συμπόνια και κατανόηση στο συναίσθημα του παιδιού βλέπουν πως αντί να ηρεμεί, κλιμακώνεται η ένταση των εκφράσεων του θυμού, της λύπης, της απογοήτευσης, της θλίψης ή όποιο άλλο συναίσθημα νιώθει το παιδί.
Ωστόσο, αυτό είναι ενδεικτικό του ότι το παιδί νιώθει τώρα αρκετά ασφαλές ώστε να αισθανθεί, εκφράσει και να εκτονώσει τα αληθινά του συναισθήματα.
Όταν τα παιδιά δεν αισθάνονται ότι τα κρίνουν επειδή είναι στεναχωρημένα, θυμωμένα, απογοητευμένα … είναι πιο πιθανό να κλάψουν και να αναζητήσουν μια παρηγορητική αγκαλιά αντί να μιλήσουν άσχημα ή να προβούν σε επιθετικές – προκλητικές συμπεριφορές.
Στην πραγματικότητα, τόσες πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι όταν οι γονείς ανταποκρίνονται με ενσυναίσθηση στα παιδιά τους, τα ίδια παιδιά είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν μεγαλύτερη ενσυναίσθηση για τους άλλους, καθώς και υψηλότερη συναισθηματική νοημοσύνη και ανθεκτικότητα.
#2 Πώς σε αντιμετώπιζαν όταν έκλαιγες ως μωρό και μικρό παιδί; Ένιωσες απόρριψη, τιμωρήθηκες ή ντροπιάστηκες ενώ έκλαιγες;
Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι γονείς δεν έχουν ακουστεί με αγάπη και δεν υποστηρίχτηκαν όταν ήταν παιδιά.
Οι γονείς έχουν την τάση να βλέπουν το κλάμα ως το ίδιο το πρόβλημα παρά ως τον τρόπο του παιδιού να επικοινωνήσει τις έγκυρες ανάγκες του.
Η πλειοψηφία των γονέων πιέζονταν οι ίδιοι να «σκληρύνουν» ως παιδιά.
Ίσως ένιωσαν το άγχος, το θυμό ή την αμηχανία των γονιών τους όταν εκείνοι, ως παιδί, έδειχναν τα μεγάλα συναισθήματά τους.
Οι γονείς συχνά απορρίπτουν ή ντροπιάζουν το παιδί τους που κλαίει και μετά κάποιες φορές το μετανιώνουν.
Πολλοί γονείς μοιράζονται ότι συχνά νιώθουν αμήχανα όταν το παιδί τους κλαίει. Είναι σαν να κάνουν βουτιά στη δύνη του συναισθήματος του παιδιού ή νιώθουν έντονα την ανάγκη να σώσουν το παιδί απ τον πόνο του συναισθήματος.
Είναι χρήσιμο για τους γονείς όταν συνειδητοποιούν ότι αυτά τα συναισθήματα προκαλούνται συχνά επειδή εξακολουθούν να κουβαλούν μέσα τους άλυτα συναισθήματα που σχετίζονται με την απόρριψη ή την ντροπή για το κλάμα όταν ήταν οι ίδιοι μικροί.
Αυτή η επίγνωση μπορεί να βοηθήσει έναν γονέα να ξεπεράσει την αμηχανία του και να αποκτήσει μια ευρύτερη και πολύ πιο θετική κατανόηση της θεραπευτικής δύναμης της έκφρασης του παιδιού του για τα μεγάλα συναισθήματα που κουβαλά στο μικρό του σωματάκι.
Τα παιδιά μας γενικά μπορούν να αντιμετωπίσουν τα συναισθήματά τους μόνο στο βαθμό που ο γονέας τους μπορεί να τα αντιμετωπίσει.
Όταν τα δύσκολα συναισθήματα ακούγονται, γίνονται αποδεκτά και κατανοούνται, γίνονται πολύ λιγότερο δύσκολα, επιτρέπει στο παιδί να αισθάνεται φυσιολογικό και εντάξει ξανά με τον εαυτό του. Όσο περισσότερη γνήσια στοργική ενσυναίσθηση δίνουμε στο παιδί μας, τόσο πιο γρήγορα μπορεί να αναπηδήσει και να νιώθει ήρεμο, κατασταλαγμένο και πιο ασφαλές.
«Η ενσυναίσθηση είναι η κατανόηση του τι βιώνουν οι άλλοι με σεβασμό. Αντί να προσφέρουμε ενσυναίσθηση, έχουμε συχνά μια έντονη παρόρμηση να δώσουμε συμβουλές και να εξηγήσουμε τη δική μας θέση συναισθήματος. Η ενσυναίσθηση, ωστόσο, μας καλεί να αδειάσουμε το μυαλό μας και να ακούσουμε τους άλλους με όλη μας την ύπαρξη».
– Μάρσαλ Ρόζενμπεργκ
Τι να ΜΗΝ κάνεις όταν το παιδί κλαίει κατά τον αποχαιρετισμό
– Μην το τιμωρήσεις
– Μην το ντροπιάσεις
– Μην το απομακρύνεις
– Μην το απειλήσεις
– Μην το αποπροσανατολίσεις
– Μην προσπαθήσεις να το κάνεις να σταματήσει δίνοντάς του φαγητό ή νερό ή οθόνη ή με παιχνίδι
– Μην κάνεις κήρυγμα
– Μην προσπαθήσεις να εκλογικεύσεις με λογικά επιχειρήματα
Με αυτούς τους τρόπους θα μάθει να καταπιέζει και να αποθηκεύει όλη αυτή την ένταση στο κορμάκι του. Δεν το θέλουμε αυτό 😉
Τι ΝΑ κάνεις όταν το παιδί κλαίει κατά τον αποχαιρετισμό
– Να προετοιμαστείς για τον αποχαιρετισμό και να παίρνεις βαθιές αναπνοές για να παραμένεις σε ηρεμία.
– Να ενημερώσεις το παιδί ότι σε 6 μέρες θα αποχωρήσετε. Έτσι του δίνετε την ευκαιρία να συνηθίζει σιγά σιγά και να δώσετε στο παιδί την ευκαιρία να επιλέξει τι θέλει να κάνει αυτές τις τελευταίες μέρες της διαμονής σας.
– Να λες λόγια αυτοφροντίδας στον εαυτό σου
“Δεν το κάνει επίτηδες, έχει μια δύσκολη στιγμή. Είναι ΟΚ να αγχώνομαι”
– Δώσ’ του την ευκαιρία να αγκαλιάσει τα αγαπημένα του πρόσωπα και να αγκαλιαστεί, αν θέλει.
– Να το αφήσεις να κλάψει στην αγκαλιά σου για όσο το έχει ανάγκη
– Να του λες λόγια υποστηρικτικά με αγάπη και κατανόηση
“Σε καταλαβαίνω…Στεναχωριέσαι που θα φύγουμε… Πέρασες πολύ ωραία εδώ… Θα σου λείψουν τα ξαδέρφια σου…”
Πάντα στο ίδιο ύφος με του παιδιού
– Να του σκουπίζεις τις μυξούλες του με φροντίδα
Η ικανοποίηση των συναισθηματικών αναγκών των παιδιών μας είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της ανατροφής τους. Για να παραμείνουμε ήρεμοι και συνδεδεμένοι όταν τα παιδιά μας βιώνουν έντονα συναισθήματα χρειάζεται πολλή ενέργεια για να το θέσω ήπια!
Η διαχείριση των συναισθημάτων των παιδιών κατά τη διάρκεια του αποχαιρετισμού του καλοκαιριού και των αγαπημένων τους προσώπων μπορεί να είναι πρόκληση. Ως γονείς, η ενσυναίσθηση, η ανοιχτή επικοινωνία, η ενεργητική ακρόαση και η δημιουργία νέων θετικών εμπειριών μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να προσαρμοστούν και να δουν το τέλος του καλοκαιριού όχι ως απώλεια, αλλά ως ένα φυσικό κομμάτι του κύκλου της ζωής με την πάροδο του χρόνου.
Αν αντιμετωπίζεις δυσκολίες με το μεγάλωμα του παιδιού σου και χρειάζεσαι βοήθεια, μπορείς να κλείσεις ένα 20΄ δωρεάν ραντεβού εδώ, θα χαρώ να σε βοηθήσω με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζεις.
Σε λίγες μέρες ξεκινάει ο πρώτος κύκλος του ομαδικού προγράμματος “Από το Χάος στη Συνεργασία” , όπου θα μάθεις πως να ακούς και να διαχειρίζεσαι το κλάμα και τα ξεσπάσματα του παιδιού σου καθώς επίσης και πως να θέτεις υγιή όρια με αγάπη και σεβασμό. Μπορείς να δεις περισσότερες λεπτομέρειες εδώ και να ζητήσεις πληροφορίες στέλνοντας μήνυμα εδώ
Μην ξεχάσεις να γίνεις μέλος της κοινότητάς μου και να μαθαίνεις περισσότερα εδώ: